Naar aanleiding van: een vertrouwde passe-partout?
Een brief of e-mail beginnen met een klassieker. Met constructies die werkelijk alle krachten lijken te weerstaan. Waarvan juist taalwetenschappers beweren dat ze houvast en structuur geven aan een tekst.
Lees de do en don'ts.
Overweeg eens modern én klassiek
Zinnen met clichés als Naar aanleiding van, met betrekking tot en in verband met zullen niet snel verdwijnen. Ook al maken ze een tekst weinig origineel en soms zelfs langdradig: ze blijven handig in gebruik.
Maar....het leesgedrag van de gemiddelde lezer is wél veranderd. Uitgevers van lesmateriaal willen dan ook geen lange zinnen met lastige constructies in lesmateriaal. Veel politici willen niet langer ingewikkelde, zoutloze rapporten lezen waarin ze zelf moeten zoeken naar de kern.
De opa-opbouw als sterk medicijn
Schrijven is schrappen. Vooral als je online schrijft. En dan is één klassieke constructie nog steeds een aanrader:
onderwerp-persoonsvorm-andere zinsdelen (opa). Bijvoorbeeld in zinnen als:
- Uw brief bevat helaas onjuiste informatie.
- U kunt contact opnemen met Marijke Oozinga, afdeling personeelszaken.
- Wij kunnen niet akkoord gaan met uw voorstel.
Natuurlijk begin je niet al je zinnen met deze opbouw. Dan wordt je tekst alsnog saai.
Voorkom in ieder geval klassieke bloopers
Vandaar de volgende tips en adviezen om grote en kleine bloopers te voorkomen:
- schrijf nooit Na aanleiding van (op zich nog niet eens zo gek bedacht, hoor)
- schrijf ook niet de afgekorte versie N.a.v. (afkortingen kunnen gemakzuchtig overkomen)
- Als je begint met Naar aanleiding van, doe het dan goed en noem de aanleiding.
- Tel de woorden in zinnen met constructies als Naar aanleiding van. Meer dan 30 woorden?
Bedenk dat de gemiddelde lezer een zin met vijftien woorden al lang genoeg vindt!!
- Vraag je af wat je eigenlijk met je tekst wilt bereiken. Wil je iemand overtuigen of zelfs activeren?
Neem dan alsnog de moeite om zinnen te 'herconstrueren' (zie blog Clichés in zakenbrieven).
Het oog wil ook wat
Vraag je dus altijd af wat je met je brief of e-mail wilt bereiken en ga ervanuit dat je lezer eigenlijk helemaal niet wilt lezen. Dat diegene tegenwoordig liever kijkt. Naar afbeeldingen, foto's en andere (relevante) plaatjes.
Kortom
Zijn klassieke constructies dan echt bij voorbaat not done? Nee. Van een shopping mall zoals ze die in Tilburg wil(d)en bouwen, kan voor de meeste vrouwen de overkoepelende kap niet groot genoeg zijn. En: een minister die zinnen van formaat kan formuleren, daar hebben we toch ook wel weer een beetje respect voor. Hoewel...hoe zat het ook alweer met Jip en Janneke- taal? Die wilden we toch ook zelf?<<
Jeannet Veldman is specialist in de Nederlandse taal en doceert Nederlands. Daarnaast is zij actief als redacteur van managementsupport.